دست را بالا بردن و تکان دادن. مشت را به نشانه تهدید نشان دادن. این موارد و موارد دیگر اشاره با دست، بخشی از زبان بدن هستند که ما هر روز آنها را برای ایجاد ارتباط به کار می بریم.شامپانزه ها و بونوبوها (بعضی وقت ها شامپانزه های کوتوله نامیده می شوند)، هم از دست هایشان برای رساندن پیام استفاده می کنند. تحقیقات جدید نشان می دهد که این پستانداران با دست هایشان بهتر از لبخند، اخم کردن و دیگر علایم قیافه با دیگران ارتباط برقرار می کنند. به خاطر این که شامپانزه ها و بونوبوها نزدیک ترین بستگان پستاندار ما هستند، این کشف ممکن است بتواند توضیح دهد که زبان چگونه در انسان به وجود آمده و پیشرفت کرده.

Image

بسته به شرایط، این ژست دست می تواند این معنی را بدهد که "من آن غذا را دوست دارم" یا لطفاً به من کمک کن".

توانایی در ارتباط برقرار کردن از طریق کلمات، ما را از سایر پستانداران اولیه جدا می کند و محققان مدتها است که حیران مانده اند که این توانایی از کجا می آید. طبق یک تئوری، اجداد شبه میمون ما در ابتدا با ژست دست با هم ارتباط برقرار می کردند.

به مرور زمان، بخش های مشخص مغزهای آنها با این نوع از ارتباطات سازگاری پیدا کرد. در نهایت این مناطق مغز توانست بر صحبت کردن هم کنترل پیدا کند و زبان به حرف زدن باز شد. در دفاع از این نظریه، تحقیقات نشان داده است که امروزه میمون ها همان مناطق مغز را که انسان برای فهم کلمات به کار می برد، برای فکر کردن درباره ژست های دست مورد استفاده قرار می دهند.

برای تحقیق بیشتر درباره حلقه ارتباطی بین ژست های دست و صحبت کردن، دانشمندان مرکز تحقیقات پستانداران اولیه ملی یرکز در آتلانتای آمریکا، 47 پستاندار اولیه در اسارت را مورد بررسی قرار داده اند. سه چهارم آنها شامپانزه و 13 تای آنها از بونوبوها بودند.

در این تحقیقات هر ژست دست، علامت قیافه و سروصدایی که یک میمون در هنگام ارتباط با دیگری ایجاد می کرد، ضبط شد. دانشمندان همچنین با هرچه که حیوانات بازی می کردند، می آراستند، می خوردند یا نمایش می دادند و نیز رفتارهای دیگر را در همان زمان ضبط کردند.

نتایج نشان داد که هر علامت قیافه و نیز گریه تقریباً همیشه با یک مفهوم در ارتباط است. برای مثال با وقتی که حیوان ترسیده است.

از طرف دیگر هر ژست دست، بسته به موقعیت می توانسته بیشتر از یک معنی داشته باشد. برای مثال، موقعی که حیوان گرسنه است، با دراز کردن کف دستش این مفهوم را می رساند که یعنی:"غذای بیشتر بده". همان ژست موقعی که جنگی در جریان است این معنی را می دهد که: "خواهش می کنم به من کمک کن".

توانایی برای استفاده از یک ژست برای رساندن معانی متفاوت در زمینه های مختلف احتمال دارد به این معنا باشد که میمون ها می توانند از ژست دست به صورت قابل انعطافی استفاده کنند. مثل ما انسان ها که  کلمات را در شرایط اجتماعی و احساسی مختلف به کار می بریم، شامپانزه ها نیز ژست ها را در شرایط مختلف مورد استفاده قرار می دهند.

به هر حال بهترین راه برای مطالعه پیشرفت زبان در انسان، مطالعه بر روی نزدیک ترین بستگان پستاندار ما است که شامپانزه ها و بونوبوها هستند. این دو گروه از میمون ها خودشان در حدود 5/2 میلیون سال قبل از یکدیگر جدا شدند.

در همه فرهنگ ها مردم هنوز از ژست دست استفاده می کنند. شاید این رفتار یادگاری از تاریخ پرمعنای ما باشد.